Xử trí đúng cơn tụt huyết áp tại nhà để phòng ngừa tai biến

Trà, cà phê cũng có tác dụng nâng huyết áp - Ảnh minh họa

Xử trí đúng cơn tụt huyết áp, cách nào?

Bác sĩ Quách Tuấn Vinh, nguyên chủ nhiệm quân y Tổng cục Chính trị, nhấn mạnh xử trí cơn huyết áp thấp đóng vai trò quan trọng để cứu người bệnh, phòng ngừa biến chứng. 

Biểu hiện của cơn tụt huyết áp đột ngột là: Đột nhiên hoa mắt chóng mặt, xây xẩm mặt mày, da nhợt nhạt, chân tay lạnh, đổ mồ hôi hột, thậm chí nếu nặng có thể ngất... Tùy theo trạng thái bệnh nhân mà có cách xử trí tại nhà cho phù hợp.

- Với cơn tụt huyết áp: Ngay lập tức cho người bệnh nằm đầu thấp, chân gác cao để tăng lưu lượng máu nên nuôi dưỡng não. Ủ ấm bằng chăn ấm, túi chườm hoặc ngâm chân nước nóng cho người nóng ấm. Uống trà đường nóng, ngậm sâm... Dùng thuốc nâng huyết áp đang dùng theo đơn của bác sĩ.

- Khi bệnh nhân ngất: Cho người bệnh nằm ở tư thế đầu thấp, chân cao để tăng lượng máu nuôi dưỡng não. Dùng các dụng cụ sẵn có như đầu tăm nhọn, đầu bút bi... kích thích mạnh vào huyệt Nhân trung có vị trí nằm ở 1/3 trên rãnh Nhân trung. Thông thường người bệnh tỉnh nhanh sau khi kích thích vào huyệt.

Kiểm soát bệnh huyết áp thấp mà không cần đến thuốc: Không thay đổi tư thế đột ngột từ ngồi hoặc nằm sang đứng; Khi ngủ không được gối cao đầu. Cần phải ngủ đẫy giấc, khoảng 9 - 10 tiếng/ngày. Những người thân nên biết điều này để tránh kìm hãm giấc ngủ của những người bị huyết áp thấp.

- Biết thức giấc ngồi dậy đúng cách. Vì khi ngủ máu sẽ tập trung vào khu vực dạ dày (gan, phổi, lá lách), xuất hiện tình trạng thiếu máu não tạm thời. Nếu người huyết áp thấp dậy đột ngột có thể bị ngất đi (bất tỉnh nhân sự). 

Khi thức dậy cần phải nằm thêm một lúc, nên tập một vài động tác thể dục đơn giản (vận động các khớp xương chân tay), sau đó ngồi dậy, khi đứng dậy nên vịn vào ghế và đứng trong một quãng ngắn.

Nên nằm đầu thấp khi có các dấu hiệu hoa mắt chóng mặt, mệt mỏi, buồn ngủ để tăng lượng máu lên não.

Tập thể dục rất có lợi với người huyết áp thấp, đi bộ, bơi, các trò chơi thể thao không vận động quá mạnh đều tốt. Nhiều hiện tượng bệnh lý sẽ biến mất sau một thời gian luyện tập. Hoạt động thể lực vừa phải, tập thể dục đều bằng phương pháp đi bộ mỗi ngày 1 - 3km.

Không nên leo trèo cao, tránh ra nắng gắt hoặc ra ngoài khi trời lạnh, nhất là đêm khuya mà không mặc đủ ấm.

Huyết áp có thể tăng lên sau khi uống cà phê. Vì thế một tách cà phê kèm 1-2 miếng bánh mì với bơ hoặc phô mai là một liệu pháp chữa bệnh hiệu quả đối với những người huyết áp thấp.

Uống trà xanh đặc cũng rất có lợi và đừng quên ăn 3 - 4 bữa trong một ngày, chọn thực phẩm giàu protein (chất đạm) như thịt nạc, cá, tôm...

Người bị huyết áp thấp không nên ăn quá nhiều thức ăn bổ dưỡng như trứng, thịt mỡ, sữa béo và cần kiên nhẫn trong điều trị. 

Thận trọng khi xông hơi, tắm nước nóng... tránh nguy cơ có thể gây mất nước, giãn mạch làm tụt huyết áp.

Thận trọng khi dùng thuốc, nhất là thuốc lợi tiểu. Cần dùng theo đơn của thầy thuốc. Khi dùng thuốc nếu cần phải tư vấn lại thầy thuốc để tránh tai biến của thuốc.

- Cần kiểm tra huyết áp thường xuyên do huyết áp thấp có thể thành tăng huyết áp ở độ tuổi 50 trở đi.

Cách phòng ngừa huyết áp thấp

Để phòng ngừa và chữa trị huyết áp thấp, người bệnh phải có đời sống tinh thần lạc quan, vui vẻ, năng tập luyện, thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý, không nên bỏ bữa vì nhịn đói sẽ gây tụt huyết áp do hạ đường huyết, ngủ đủ giấc và tránh làm việc căng thẳng.

Cần chú ý "lắng nghe cơ thể mình", nếu thấy có các dấu hiệu của huyết áp thấp phải tìm đến các cơ sở y tế để đo huyết áp một cách chính xác.